Loslaten en ontvangen, hoe is dat voor jou?

In deze blog prikkelen we je met de stelling ‘ontvangen gaat vooraf aan geven’.

‘Ik geloof ook in de hoge roeping van leiders om te dienen in plaats van te heersen en prestige na te streven. Echter, ik ben er niet van overtuigd dat Greenleaf het bij het rechte eind heeft om dienen prioriteit te geven boven ontvangen.’ 

Prioriteit van dienen boven ontvangen?

Dit schrijft Simon Walker in zijn boek The Undefended Leader naar aanleiding van de benadering ‘dienend leiderschap’, uitgewerkt door Robert Greenleaf in zijn boek The Servant Leader (1970). De kracht van dienend leiderschap is dat het prioriteit geeft aan de ander. Dienend leiderschap vraagt dat leiderschap niet op jezelf is gericht, maar de ander centraal stelt. Deze dienende houding is ook in onze samenleving nog steeds zeer relevant. Het hart van dit concept van dienend leiderschap is dat dienen vooraf gaat aan leiderschap.

Toch zijn er een aantal problemen die vanuit deze overtuiging naar voren komen in de praktijk, juist bij leiders die zich verantwoordelijk voelen voor het welzijn van degenen die zij leiden. Walker noemt er vanuit zijn ervaring vier. Wat herken je bij jezelf en bij mensen in je organisatie?

4 problemen van prioriteit van dienen boven ontvangen

1. Niet in staat zijn om je rol neer te leggen
Vaak ontstaat er spanning als iemand wordt gevraagd zijn of haar rol neer te leggen. Terwijl zij duidelijk willen dienen voor het welzijn van anderen, wordt dan helder dat zij daarvoor ook iets terug ontvangen wat zij niet willen loslaten. De rol voorziet in een emotioneel tekort dat de leider heeft in zichzelf. De rol geeft hen identiteit en waarde. Wat het ook is, zij zijn niet vrij.

2. Erkenning en bevestiging nodig hebben voor alles wat je doet
Natuurlijk is het fijn als iemand ‘dank je wel’ zegt. Bouwen aan een cultuur van bevestiging is zeer waardevol. Het is echter belangrijk dat we leren leidinggeven, los van een bedankje dat we wel of niet krijgen. Misschien herken je de misnoegde gedachte: ‘En er kan nog geen bedankje vanaf.’ Dat roept de vraag op hoe vrij je bent in het dienen van anderen.

3. Je niet kunnen laten dienen
Veel leiders die er willen zijn voor anderen – zeker in de sociale beroepen – vinden het moeilijk om te ontvangen van de mensen om hen heen. Ontvangen van anderen lijkt een ongemakkelijk gevoel te geven. Wat speelt hier?

4. Je bitter voelen over alles wat je hebt gegeven
Je hebt heel veel voor anderen gedaan en baalt dan eigenlijk van alles wat je hebt gegeven. Hoe kan dit? Mogelijk was de dienst niet gegeven als een vrijwillig geschenk, maar als een verplichting.

Ontvangen gaat vooraf aan geven

Het hart van The Undefended Leader is dat ontvangen vooraf gaat aan geven.  Dit roept de vraag op naar wat je bron van erkenning is. De zomer is vaak een tijd van loslaten van taken en bezigheden, een tijd van ontvangen! Twee vragen om mee te nemen:

• Hoe is het voor jou om los te laten en te ontvangen?

• Wat kan het voor jouw leiderschap betekenen dat ontvangen vooraf gaat aan geven?

The Undefended Leader
Je niet verdedigen als leider is vrij genoeg zijn om helemaal beschikbaar te zijn in de situatie waarin je bent, zonder compromis door angsten, twijfels of de noodzaak van zelfbehoud. 
(Simon P.  Walker in: The Undefended Leader)