Met de Leertracks van Instituut voor Undefended Leadership maken wij als gecertificeerde begeleiders de benadering The Undefended Leader in Nederland beschikbaar. Wat is de waarde van deze originele benadering en wat zijn de ervaringen? We nemen je mee op een verkenning.
The Undefended Leader
Simon P. Walker is bioloog, filosoof en theoloog, met speciale interesse voor de sociaal-cognitieve psychologie. Zijn achtergrond als bioloog heeft Walker geïnspireerd om de interacties tussen mensen te zien als een ecologie (human ecology). Tussen 2002 en 2009 doceerde hij leiderschap aan Wycliffe Hall, Oxford University in het kader van een theologische opleiding. Hier ontwikkelde hij de module The Undefended Leader, dat in 2011 de basis vormde voor de gelijknamige trilogie die hij schreef.
Wat is kenmerkend aan een undefended leider? Walker vat de kern zo samen:
‘Je niet verdedigen als leider is vrij genoeg zijn om helemaal beschikbaar te zijn in de situatie waarin je bent, zonder compromis door angsten, twijfels of de noodzaak van zelfbehoud.’
Margrietha Reinders, predikant en pionier vertelt over haar ervaring: ‘Liesbeth en Oeds hielpen mij in te zien dat leiderschap samenhangt met je persoonlijke geschiedenis en talenten, dat er meerdere leiderschapshoudingen bestaan en dat je die flexibel kunt inzetten. Zo kon ik mijzelf met nieuwe ogen gaan bekijken en in mijn eigen kracht gaan staan.’
Zelfbehoud
In zijn boek legt Walker uit dat je in het verdedigend zijn als leider ten diepste je eigen ego aan het verdedigen bent. Hij verwoordt dat je vaak onbewust filtert wat je wel of niet aan mensen laat zien, om zo een beeld neer te zetten van jezelf. De logica van ons gedrag is dat we voor ons eigen zelfbehoud doen wat het meest veilig voelt in een vaak onveilige wereld.
Het geheim van The Undefended Leader heeft te maken met de vraag: wat is je bron van erkenning? Door je angst onder ogen te zien en aandacht te hebben voor je bron van erkenning, komt er ruimte om beschikbaar te zijn als leider en om houdingen uit te proberen die in eerste instantie minder veilig voelen. Zoals een deelnemer verwoordde: ‘De vrijheid lonkt.’
Leidinggeven vanuit wie je bent
The Undefended Leader gaat over je vorming als persoon en welke invloed dit heeft op hoe je leiding geeft. Voortbouwend op onder andere de hechtingstheorie van de Britse psychiater Bowlby onderscheidt Walker vier leiderschapsego’s, verbeeld met behulp van landschappen (ecologie). Het werken met de landschappen met de inzet van verbeeldingskracht blijkt zeer effectief in bewustwording van omgaan met je grenzen en de interactie met anderen.
Bewegelijkheid in houdingen
De trilogie laat verder zien hoe kracht (power) wordt gebruikt in leiderschap. Vanuit The Undefended Leader propageren we niet één stijl van leiderschap, maar bieden we een leiderschapskwadrant met verschillende houdingen of strategieën. Het kwadrant geeft je als leider inzicht om te kunnen bewegen in je keuze tussen de verschillende houdingen in verschillende situaties.
Verrassend in het leiderschapskwadrant is dat van elke houding zichtbaar wordt welke andere houding het spiegeleffect ervan is. Zo leer je te zien wat het effect van jouw houding is in de interactie met de omgeving (ecologie). Een van de variabelen in de houdingen is de keuze tussen sterke kracht en zachte kracht. Walker toont aan dat het gebruiken van zachte kracht (bijvoorbeeld bewust niets doen) effectief en krachtig kan zijn voor een leider in bepaalde situaties.
Undefended doelen
The Undefended Leader bevat veel materiaal voor verdere verdieping en voeding als undefended leider. Walker legt uit dat je als leider de mensen om je heen beïnvloedt en daarbij een wereld probeert te creëren die aan je eigen behoeften voldoet. Zo wordt de gemeenschap een verlengstuk van jou als leider. Hierdoor ontstaat de verplichting voor leiders om niet alleen jezelf te leren kennen, maar ook om vrij te worden van jezelf. Vanuit die vrijheid kun je in je leiderschap undefended doelen nastreven in je organisatie, met als kern anderen dieper te leiden naar het volle menszijn: wat hen in staat stelt om het leven dat zij als specifiek persoon hebben ontvangen te aanvaarden en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen.
Prikkelend gezegd:
‘Zolang wij zelf niet vrij zijn, zal onze organisatie niet vrij zijn.’
Leidinggeven met niets te verliezen
Walker neemt ons in zijn trilogie mee naar de geschiedenis en vertelt dat veel grote leiders (niet alle) heftige periodes in de wildernis doormaken. Hij verwijst daarbij onder andere naar het verhaal van Nelson Mandela. In veel gevallen hebben deze leiders hun gezag verdiend door wat ze hebben meegemaakt, door wat ze hebben moeten opofferen, en vaak door waar ze mee hebben geworsteld of wat ze hebben verloren. Terwijl iedereen toekeek werd hun integriteit onder de loep genomen, en werden hun motieven en toewijding onderzocht.
Walker houdt ons voor dat moreel gezag meestal wordt gevormd door onze ervaringen van lijden heen. In dit proces van worsteling wordt je morele moed zichtbaar en leer je leiding te geven met niets te verliezen. Je kiest niet voor populariteit of succes op de korte termijn. Je bent vrij om keuzes te maken die mogelijk persoonlijk verlies opleveren in plaats van persoonlijk gewin.
Leidinggeven met alles te geven
Walker eindigt zijn trilogie met een toepassing van de verschillende houdingen in leiderschap op de westerse samenleving. Hij laat zien dat de benadering van landschappen en ecologie tussen mensen op verschillende niveaus toepasbaar is en inzicht geeft, ook op het niveau van organisaties en van de samenleving in bredere zin.
Walker stelt ons voor de vraag of we als westerse samenleving het leven ervaren als een bezit of als een geschenk. Daarmee reikt hij perspectief aan voor leidinggeven met alles te geven: een manier van leidinggeven met betekenis in de samenleving, voor nu en voor de toekomst.
The Undefended Leader in teams
Wat kan The Undefended Leader betekenen voor teams? Taco Koster van Crosspoint Getsewoud vertelt: ‘De workshop over de verschillende houdingen in leiderschap was verrassend heilzaam. Confronterend ook. Het begon al met de constatering dat iemand uitsprak zich nauwelijks deel van het team te voelen. Blijkbaar was de sfeer direct open genoeg om zoiets te zeggen. Vervolgens deden we samen de ontdekking dat we ons vaak laten leiden door angst voor veroordeling door anderen. Daarmee kwam de zoektocht op gang om te ontdekken welke houding van leiderschap we innemen en hoe we daarmee als team kunnen leren ‘spelen’. Dat gaf mooie inzichten!’
Toepassing en verder onderzoek
Simon Walker heeft in samenwerking met zijn vrouw Jo de benadering van Human Ecology en The Undefended Leader voor kinderen toegepast in STEER, een programma voor scholen om kinderen te helpen zichzelf te leren kennen en zicht te laten krijgen op het sturen van hun interactie met anderen. Hij zet zich in voor het verder ontwikkelen en beschikbaar maken van STEER. Verder blijft Walker aandacht geven aan onderzoek en publicaties over wat hij noemt steering cognition.
Steering cognition is gerelateerd aan een bredere categorie van cognitie die niet uitgaat van algoritmen. Sinds 1996 is Walker geïnteresseerd in het identificeren, meten en verbeteren van cognitie die uniek menselijk is. Walker suggereert dat steering cognition erg moeilijk kan zijn voor machines om ooit na te doen, omdat het leren van machines gebaseerd is op algoritmische verwerking. Hij gelooft dat de ontwikkeling van een unieke menselijke cognitiefunctie van cruciaal belang zal zijn, omdat machines in toenemende mate beter presteren dan mensen in een toenemend aantal beroepen zoals wetgeving, accountancy en bankwezen, die sterk afhankelijk zijn van algoritmische cognitieve verwerkingsvaardigheden.
Walker is lid van de British Psychological Society en was deel van een accreditatiepanel van The Association of Executive Coaching and Supervision.
Zie voor meer informatie en bronnen de pagina van Steering Cognition (zie onderaan en rechtsboven in het menu ook de link naar Publications).
Dit zeggen anderen

Leiderschap is de activiteit – welke activiteit dan ook – die anderen dieper leidt naar het volle menszijn: wat hen in staat stelt om het leven dat zij, als een uniek persoon binnen de geschapen mensheid, hebben ontvangen te aanvaarden en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen.
Ontvang het gratis e-book ‘Wat is Undefended Leadership?’
Wat is undefended leiding geven en wat heb je eraan? Lees het in het gratis e-book en ontdek of het ook bij jou past.